Bijenkoningin: Alles wat je moet weten over de leider van een bijenkorf

Een bijenkoningin, ook wel moer genoemd, is de belangrijkste bij in een bijenkast. Zonder haar zou het volk niet kunnen overleven.

Zij is verantwoordelijk voor het leggen van eitjes, en daarmee de voortplanting van de bijenkolonie. Een gezonde koningin is hard nodig voor een gezonde bijenkorf.

De bijenkoningin is niet alleen verantwoordelijk voor het leggen van eitjes, maar ook voor het bepalen van de geur van de bijenkast.

Elk volk heeft dankzij de koningin een eigen geur, waardoor bijen van andere volken worden geweerd.

Dit is belangrijk om de veiligheid van het volk te waarborgen en om te voorkomen dat er vreemde bijen binnenkomen en de honingvoorraad opeten.

Er zijn verschillende soorten bijenkoninginnen, zoals de Buckfast koningin. Deze koningin staat bekend om haar rustige en productieve karakter en wordt daarom veel gebruikt door imkers.

Het is belangrijk om de gezondheid van de bijenkoningin goed in de gaten te houden, omdat zij de sleutel vormt tot het voortbestaan van het volk.

Kenmerken van een bijenkoningin

De bijenkoningin is het middelpunt van de bijenkolonie en heeft een aantal kenmerken waaraan je haar kunt herkennen. 

Hieronder volgen enkele van deze kenmerken:

• De koningin is vrijwel altijd de grootste bij in de kolonie. Soms worden darren net zo groot, of zelfs groter, dan de koningin, maar je kunt ze dan alsnog onderscheiden op basis van breedte. De koningin zal langer en smaller zijn dan alle andere bijen.
  
  
• De koningin heeft een puntige buik die merkbaar buiten de lijn van de vleugels uitsteekt. Dit is een onderscheidend kenmerk van de bijenkoningin.
  
  
• De bijenkoningin heeft een langere levensduur dan de andere bijen. Terwijl de werksters slechts enkele weken leven en de darren na het paren met de koningin sterven, kan de koningin tot wel vijf jaar oud worden.
  
  
• De koningin heeft een belangrijke taak in de bijenkast, namelijk het leggen van eitjes. Ze kan tot wel 2000 eitjes per dag leggen en zorgt zo voor de voortplanting van het volk.
  
  
• Het is belangrijk om de bijenkoningin te kunnen identificeren, omdat zij het hart van de bijenkolonie vormt. Zonder haar zal het volk uitsterven. Daarom is het verstandig om jezelf vertrouwd te maken met de kenmerken van de bijenkoningin.

Levenscyclus van een bijenkoningin

🟢 Ontwikkeling van een bijenkoningin

Een bijenkoningin wordt geboren uit een bevrucht eitje dat in een speciale cel wordt gelegd. De bijen verzorgen de larve die uit het eitje komt met koninginnengelei, een speciale voeding die ervoor zorgt dat de larve zich ontwikkelt tot een koningin. Na ongeveer 16 dagen komt de bijenkoningin uit haar cel.

🟢 Paaringsvlucht

Als de bijenkoningin ongeveer een week oud is, gaat ze op haar bruidsvlucht. Tijdens deze vlucht paart ze met zo'n 10 tot 20 darren in de lucht. Na de paring keert ze terug naar de bijenkorf en zal ze gedurende haar leven eitjes gaan leggen.

🟢 Ei-leggen

De belangrijkste taak van de bijenkoningin is het leggen van eitjes om de bijenkolonie in stand te houden.

Zoals al eerder aangegeven kan de bijenkoningin tot wel 2000 eitjes per dag leggen en ze zal dit gedurende haar leven blijven doen.

De werkbijen dragen zorg voor de eitjes en zorgen ervoor dat ze uitkomen. Een bijenkoningin kan ongeveer 4 à 5 jaar oud worden.

De levenscyclus van een bijenkoningin is van groot belang voor de bijenkolonie. Het is dan ook belangrijk dat de bijen goed voor de koningin zorgen en ervoor zorgen dat ze gezond blijft.

Zo kan de bijenkoningin haar taak blijven uitvoeren en de bijenkolonie in stand houden.

Rol van de bijenkoningin in de kolonie

De bijenkoningin is de belangrijkste bij in de kolonie. Ze heeft drie belangrijke taken: communicatie, productie van feromonen en voortplanting.

🐝 Communicatie

De bijenkoningin communiceert met haar volk door middel van feromonen. Deze chemische stoffen worden door de koningin afgescheiden en verspreid over de bijenkorf. 

De feromonen geven informatie over de gezondheid en de vruchtbaarheid van de koningin. Ook geven ze aan hoeveel bijen er in de kolonie zijn en of er voldoende voedsel is.

🐝 Productie van feromonen

Naast het communiceren met haar volk, produceert de bijenkoningin ook feromonen die de ontwikkeling van de bijen beïnvloeden. 

Zo produceert ze een feromoon dat ervoor zorgt dat de werksterbijen hun eierstokken niet ontwikkelen. Hierdoor blijven de werksterbijen onvruchtbaar en is er geen concurrentie voor de koningin.

🐝 Voortplanting

De belangrijkste taak van de bijenkoningin is het leggen van eitjes. Ze kan pas eitjes leggen als ze bevrucht is, hiervoor gaat ze één keer in haar leven op bruidsvlucht. 

Ze verlaat de bijenkolonie en gaat op zoek naar darren (mannetjesbijen) in de lucht. Na de bruidsvlucht keert ze terug naar de kolonie en begint met het leggen van eitjes. 

Een gezonde bijenkoningin kan wel 1500 tot 2000 eitjes per dag leggen. Deze eitjes ontwikkelen zich tot werksterbijen, darren of nieuwe koninginnen.

Bedreigingen voor de bijenkoningin

De bijenkoningin is een essentieel onderdeel van een bijenkolonie. Ze is verantwoordelijk voor het leggen van eieren en het in stand houden van de populatie. 

Helaas worden bijen en hun koninginnen bedreigd door verschillende factoren.

Varroamijt

Een van de grootste bedreigingen voor bijenkolonies is de varroamijt. Dit is een parasiet die zich voedt met het bloed van bijen en zich voortplant in de bijenlarven. 

De mijt verzwakt de bijen en kan leiden tot de dood van de kolonie. Het is belangrijk om de mijt te bestrijden om de bijenpopulatie te beschermen.

Pesticiden

Pesticiden zijn chemicaliën die worden gebruikt om ongedierte te bestrijden op gewassen. Helaas kunnen deze chemicaliën ook schadelijk zijn voor bijen. 

Bijen kunnen vergiftigd raken door het verzamelen van nectar en stuifmeel van gewassen die zijn behandeld met pesticiden. 

Dit kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid, zwakke immuunsystemen en zelfs de dood van bijenkolonies.

Klimaatverandering

Klimaatverandering kan ook een bedreiging vormen voor bijenkolonies. Veranderingen in de temperatuur en neerslag kunnen de bloeitijd van planten veranderen, wat invloed heeft op de beschikbaarheid van voedsel voor bijen. 

Daarnaast kan klimaatverandering leiden tot veranderingen in de habitat van bijen, waardoor ze hun nestplaatsen moeten verplaatsen of niet meer kunnen overleven in bepaalde gebieden.